توضیح در مورد پیشینه تاریخی شهرستان نیریز
دانشنامه تاریخ » نی ریز پیش از اسلام »
تعیین تاریخ دقیق پیدایش این سرزمین و ارائه تصویری درست و روشن از وضعیت آن در دوره‌های مختلف تاریخی، مشکل و در مواردی غیرممکن است. اینکه برخی کوشیده‌اند تاریخ نیریز را بدون ارائه منبع و مأخذی درست و مورد اعتماد به دوره اساطیری کیانیان و دوره مادها متّصل سازند، غیرمنطقی و نامعقول است. روایات شفاهی نیز که برخی بدان اعتماد کرده‌اند، به‌ویژه درباره تاریخ باستان و دورانِ کهن که قسمت اعظم آن مجهول مانده است، قابل استناد نیست....
دانشنامه تاریخ » نی ریز پیش از اسلام »
تعیین تاریخ دقیق پیدایش این سرزمین و ارائه تصویری درست و روشن از وضعیت آن در دوره‌های مختلف تاریخی، مشکل و در مواردی غیرممکن است. اینکه برخی کوشیده‌اند تاریخ نیریز را بدون ارائه منبع و مأخذی درست و مورد اعتماد به دوره اساطیری کیانیان و دوره مادها متّصل سازند، غیرمنطقی و نامعقول است. روایات شفاهی نیز که برخی بدان اعتماد کرده‌اند، به‌ویژه درباره تاریخ باستان و دورانِ کهن که قسمت اعظم آن مجهول مانده است، قابل استناد نیست....
تأسیس اداره‌ی امنیه (ژاندارمری) در نیریز
دانشنامه تاریخ » نی ریز در دوره قاجاریه »
در زمان سلطنت ناصر الدین شاه قاجار (۱۳۱۳- ۱۳۶۴ هـ. ق) که باب مراودات ایران و اروپا باز شد و مردم ایران کم کم با تمدن و فرهنگ و سایر شئون اجتماعی مردم اروپا آشنا شدند، ناصرالدین شاه قجر به مسافرت فرنگ رفت. پیشرفت‌های کشور فرانسه در شئون گوناگون، تأثیر فوق‌العاده‌ای در شاه نمود. لذا تصمیم گرفت برای ارتش ایران مقداری توپ و اسلحه خریداری و چند تن از افسران رسته‌های مختلف ارتش اطریش را برای تشکیل و...
دانشنامه تاریخ » نی ریز در دوره قاجاریه »
در زمان سلطنت ناصر الدین شاه قاجار (۱۳۱۳- ۱۳۶۴ هـ. ق) که باب مراودات ایران و اروپا باز شد و مردم ایران کم کم با تمدن و فرهنگ و سایر شئون اجتماعی مردم اروپا آشنا شدند، ناصرالدین شاه قجر به مسافرت فرنگ رفت. پیشرفت‌های کشور فرانسه در شئون گوناگون، تأثیر فوق‌العاده‌ای در شاه نمود. لذا تصمیم گرفت برای ارتش ایران مقداری توپ و اسلحه خریداری و چند تن از افسران رسته‌های مختلف ارتش اطریش را برای تشکیل و...
نیریز در جنگ اول جهانی
دانشنامه تاریخ » نی ریز در دوره قاجاریه »
روستای خواجه جمالی از توابع نیریز شاهد پیشامدهای تاریخی زیادی بوده است که یکی از آن‌ها واقعه‌ی نبرد با نظامیان دولت استعمارگر انگلیس در جنگ جهانی اول «۱۹۱۹-۱۹۱۴ میلادی» است. ماجرای این نبرد در کتابی تحت عنوان «عملیات در ایران» نوشته ژنرال جیمز فردریک با ترجمه کاوه بیات آمده است که در اینجا بخشی از آن وقایع را که مربوط به نیریز و روستای خواجه جمالی است به‌اختصار می‌آوریم: انگلیسی‌ها در جنگ جهانی اول که در زمان احمدشاه به وقوع...
دانشنامه تاریخ » نی ریز در دوره قاجاریه »
روستای خواجه جمالی از توابع نیریز شاهد پیشامدهای تاریخی زیادی بوده است که یکی از آن‌ها واقعه‌ی نبرد با نظامیان دولت استعمارگر انگلیس در جنگ جهانی اول «۱۹۱۹-۱۹۱۴ میلادی» است. ماجرای این نبرد در کتابی تحت عنوان «عملیات در ایران» نوشته ژنرال جیمز فردریک با ترجمه کاوه بیات آمده است که در اینجا بخشی از آن وقایع را که مربوط به نیریز و روستای خواجه جمالی است به‌اختصار می‌آوریم: انگلیسی‌ها در جنگ جهانی اول که در زمان احمدشاه به وقوع...
نی ریز در دوره اسلامی تا سده چهارم
دانشنامه تاریخ » نی ریز در دوره اسلامی تا سده چهارم »
دانسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌هاى ما درباره نیریز و توابع آن، منحصر به گزارش هایى است که جغرافى‌‌‌‌‌‌‌‌‌نویسان مسلمان به دست داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. این منابع عبارت‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند از: مختصر البلدان ابن‌‌‌‌‌‌‌‌‌فقیه ؛ المسالک و الممالک ابن خردادبه ؛ الخراج وصنعه الکتابه قدامه ؛ مسالک الممالک اصطخرى ؛ صوره الارض ابن‌‌‌‌‌‌‌‌‌حوقل ؛ حدود العالم من المشرق الى المغرب ؛ اشکال العالم جیهانى ؛ احسن التقاسیم فى معرفه الاقالیم مقدسى، و فارسنامه ابن‌‌‌‌‌‌‌‌‌بلخى. ابن خردادبه، قدامه، اصطخرى و جیهانى، سرزمین فارس را به پنج...
دانشنامه تاریخ » نی ریز در دوره اسلامی تا سده چهارم »
دانسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌هاى ما درباره نیریز و توابع آن، منحصر به گزارش هایى است که جغرافى‌‌‌‌‌‌‌‌‌نویسان مسلمان به دست داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. این منابع عبارت‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند از: مختصر البلدان ابن‌‌‌‌‌‌‌‌‌فقیه ؛ المسالک و الممالک ابن خردادبه ؛ الخراج وصنعه الکتابه قدامه ؛ مسالک الممالک اصطخرى ؛ صوره الارض ابن‌‌‌‌‌‌‌‌‌حوقل ؛ حدود العالم من المشرق الى المغرب ؛ اشکال العالم جیهانى ؛ احسن التقاسیم فى معرفه الاقالیم مقدسى، و فارسنامه ابن‌‌‌‌‌‌‌‌‌بلخى. ابن خردادبه، قدامه، اصطخرى و جیهانى، سرزمین فارس را به پنج...
نی ریز از هخامنشیان تا ساسانیان
دانشنامه تاریخ » نی ریز پیش از اسلام »
براساس دانسته‌‌‌‌‌‌‌‌ها و اطلاعات موجود، مى‌‌‌‌‌‌‌‌توان به احتمال گفت که پیشینه تاریخى این شهر به دوره هخامنشیان برمى‌‌‌‌‌‌‌‌گردد. به دنبال کاوش هاى باستان‌‌‌‌‌‌‌‌شناسى که در اوایل سده بیستم در تخت جمشید انجام گرفت، الواحى گلى مربوط به دوره هخامنشیان به دست آمد. این الواح به خط میخى عیلامى و مربوط به امور ادارى، جیره غذایى، پرداختِ دستمزد کارگران و زره‌‌‌‌‌‌‌‌سازان است و در فاصله سال هاى ۱۹۳۳ تا ۱۹۳۴ م. هیئت اکتشافى مؤسسه شرق‌‌‌‌‌‌‌‌شناسى به سرپرستى هرتس فلد...
دانشنامه تاریخ » نی ریز پیش از اسلام »
براساس دانسته‌‌‌‌‌‌‌‌ها و اطلاعات موجود، مى‌‌‌‌‌‌‌‌توان به احتمال گفت که پیشینه تاریخى این شهر به دوره هخامنشیان برمى‌‌‌‌‌‌‌‌گردد. به دنبال کاوش هاى باستان‌‌‌‌‌‌‌‌شناسى که در اوایل سده بیستم در تخت جمشید انجام گرفت، الواحى گلى مربوط به دوره هخامنشیان به دست آمد. این الواح به خط میخى عیلامى و مربوط به امور ادارى، جیره غذایى، پرداختِ دستمزد کارگران و زره‌‌‌‌‌‌‌‌سازان است و در فاصله سال هاى ۱۹۳۳ تا ۱۹۳۴ م. هیئت اکتشافى مؤسسه شرق‌‌‌‌‌‌‌‌شناسى به سرپرستى هرتس فلد...
پلیس جنوب ایران در نیریز
دانشنامه تاریخ » نی ریز در دوره قاجاریه »
به دنبال اکتشاف نفت در سال ۱۳۲۲ ه. ق. در خوزستان (یک سال بعدازآن)، کمپانی نفت ایران و انگلیس تشکیل و جستجو برای استخراج نفت و تأمین وسایل لازم برای تجارت آن آغاز شد. علل و عواملِ سیاسی ـ اجتماعی داخل و خارج ایران، باعث بروز ناامنی‌هایی برای دولت انگلیسی گردید. درگیری‌ها و نارضایتی‌ها بین سال‌های ۱۳۲۶ - ۱۳۲۸ ه. ق.، به‌طور عمده‌ای در فارس رو به فزونی نهاد. ازاین‌رو، دولت انگلیس به‌طورجدی به فکر کنترل راه‌های مواصلاتی...
دانشنامه تاریخ » نی ریز در دوره قاجاریه »
به دنبال اکتشاف نفت در سال ۱۳۲۲ ه. ق. در خوزستان (یک سال بعدازآن)، کمپانی نفت ایران و انگلیس تشکیل و جستجو برای استخراج نفت و تأمین وسایل لازم برای تجارت آن آغاز شد. علل و عواملِ سیاسی ـ اجتماعی داخل و خارج ایران، باعث بروز ناامنی‌هایی برای دولت انگلیسی گردید. درگیری‌ها و نارضایتی‌ها بین سال‌های ۱۳۲۶ - ۱۳۲۸ ه. ق.، به‌طور عمده‌ای در فارس رو به فزونی نهاد. ازاین‌رو، دولت انگلیس به‌طورجدی به فکر کنترل راه‌های مواصلاتی...
تسلیت‌نامه‌ی دکتر مصدق به مناسبت درگذشت شهاب نیریزی
دانشنامه تاریخ » اسناد مکتوب تاریخی »
سید اشرف متخلص به شهاب (نیریزی) از گویندگان سبک دورهٔ بازگشت ادبی ایران است که تا امروز دربارهٔ زندگی و شعر وی پژوهشی سامان نیافته است. دیوان شهاب نیریزی که نگارنده، آن را تصحیح و با دیباچه و یادداشت‌هایی، آمادهٔ نشر کرده است، دربرگیرندهٔ کالبدهای گوناگون شعر فارسی، با درون‌مایه‌های عشق، ستایش پیامبر(ص) و امام علی(ع)، مدح پادشاهان قاجاری به‌ویژه احمدشاه و حاکمان محلی و ... است. سال تولد شهاب، حدوداً (۱۲۳۲ خورشیدی) و سال درگذشت او، ۱۳۰۲ خورشیدی بوده...
دانشنامه تاریخ » اسناد مکتوب تاریخی »
سید اشرف متخلص به شهاب (نیریزی) از گویندگان سبک دورهٔ بازگشت ادبی ایران است که تا امروز دربارهٔ زندگی و شعر وی پژوهشی سامان نیافته است. دیوان شهاب نیریزی که نگارنده، آن را تصحیح و با دیباچه و یادداشت‌هایی، آمادهٔ نشر کرده است، دربرگیرندهٔ کالبدهای گوناگون شعر فارسی، با درون‌مایه‌های عشق، ستایش پیامبر(ص) و امام علی(ع)، مدح پادشاهان قاجاری به‌ویژه احمدشاه و حاکمان محلی و ... است. سال تولد شهاب، حدوداً (۱۲۳۲ خورشیدی) و سال درگذشت او، ۱۳۰۲ خورشیدی بوده...
نی ریز در دوره قاجار
دانشنامه تاریخ » نی ریز در دوره قاجاریه »
در این دوره بعد از میر حسام‌الدین عرب، فرزندش محمد حسین‌خان نیریزی (متوفی حدود ۱۲۴۰ ه. ق.)، حاکمنی‌ریز شد. وی، چنانکه مؤلف فارس نامه ناصری می‌گوید: «سال‌ها به احترام گذرانید و به حسن سلوک معروف گردید». محمد حسین‌خان در طول حکومتش با بزرگان علم و هنر معاشرت داشت و خدماتی نیز انجام داد. ملاعبدالجواد نیریزی، خوشنویس توانای نیریز در سده سیزده هجری قمری، ازجمله مصاحبان محمدحسین خان بود و قرآنی نیز برای او در سالِ ۱۲۳۲ ه. ق. کتابت کرد که...
دانشنامه تاریخ » نی ریز در دوره قاجاریه »
در این دوره بعد از میر حسام‌الدین عرب، فرزندش محمد حسین‌خان نیریزی (متوفی حدود ۱۲۴۰ ه. ق.)، حاکمنی‌ریز شد. وی، چنانکه مؤلف فارس نامه ناصری می‌گوید: «سال‌ها به احترام گذرانید و به حسن سلوک معروف گردید». محمد حسین‌خان در طول حکومتش با بزرگان علم و هنر معاشرت داشت و خدماتی نیز انجام داد. ملاعبدالجواد نیریزی، خوشنویس توانای نیریز در سده سیزده هجری قمری، ازجمله مصاحبان محمدحسین خان بود و قرآنی نیز برای او در سالِ ۱۲۳۲ ه. ق. کتابت کرد که...
پیشینه اداره بهداری نی ریز
دانشنامه تاریخ » نی ریز در دوره پهلوی »
این نوشته برگرفته از مقاله طب نیریز درگذر تاریخ است. از زمانی که وزرات بهداری در ایران به وجود آمد و به دنبال آن اداره بهداری نیز در شهرستان نیریز در سال ۱۳۲۷ تأسیس و آغاز به کارکرد، تعدادی از پزشکان تجربی مشغول به کارشده و به درمان بیماران پرداختند؛ تا اینکه در سال ۱۳۱۳ هـ. ش دانشگاه تهران تأسیس شد و پس‌ازاین که پزشکان تحصیل‌کرده فارغ‌التحصیل شدند، پزشکان با مدرک دکترا به شهرستان نیریز آمدند. نخستین پزشک در نیریز (البته با...
دانشنامه تاریخ » نی ریز در دوره پهلوی »
این نوشته برگرفته از مقاله طب نیریز درگذر تاریخ است. از زمانی که وزرات بهداری در ایران به وجود آمد و به دنبال آن اداره بهداری نیز در شهرستان نیریز در سال ۱۳۲۷ تأسیس و آغاز به کارکرد، تعدادی از پزشکان تجربی مشغول به کارشده و به درمان بیماران پرداختند؛ تا اینکه در سال ۱۳۱۳ هـ. ش دانشگاه تهران تأسیس شد و پس‌ازاین که پزشکان تحصیل‌کرده فارغ‌التحصیل شدند، پزشکان با مدرک دکترا به شهرستان نیریز آمدند. نخستین پزشک در نیریز (البته با...
پیشینه اداره برق نی ریز
دانشنامه تاریخ » نی ریز در دوره پهلوی »
نیریز در سال ۱۳۴۳ خورشیدی برق‌دار شد. در این نوشتار، پیشینهٔ برق نیریز از زبان آقای حاج مصطفی مهدوی*، اولین فرد استخدام‌شده درزمینهٔ برق در نیریز که ۴۰ سال در این صنعت فعالیت داشته است بیان می‌شود. در سال ۱۳۲۴ خورشیدی شرکتی به نام «شرکت سهامی آب و برق فارس» تأسیس شد. این شرکت سهامی عام و بهای هر سهم آن صد تومان بود که تعدادی از سهام آن را مردم خریدند و برای تقویت مالی آن ۷۵۰ سهم توسط دولت خریداری شد....
دانشنامه تاریخ » نی ریز در دوره پهلوی »
نیریز در سال ۱۳۴۳ خورشیدی برق‌دار شد. در این نوشتار، پیشینهٔ برق نیریز از زبان آقای حاج مصطفی مهدوی*، اولین فرد استخدام‌شده درزمینهٔ برق در نیریز که ۴۰ سال در این صنعت فعالیت داشته است بیان می‌شود. در سال ۱۳۲۴ خورشیدی شرکتی به نام «شرکت سهامی آب و برق فارس» تأسیس شد. این شرکت سهامی عام و بهای هر سهم آن صد تومان بود که تعدادی از سهام آن را مردم خریدند و برای تقویت مالی آن ۷۵۰ سهم توسط دولت خریداری شد....